24.08.2021. / Spacer w Konstancinie

(Konstancin-Jeziorna, pomnik Stefana Żeromskiego, foto A. Piętka)

Spacer i kawa w Konstancinie. Leniwa rozmowa z przyjacielem w słoneczny przedjesienny dzień a właściwie jej ciąg dalszy, bo zaczęliśmy ją kilka lat temu, o naszych znajomych i bliskich, których znamy od zawsze lub przeżyliśmy „dziesiąt” wspólnych lat a teraz drogi się rozeszły albo lepiej nie rozmawiać o wszystkim.

Na tych spacerach po pustych i cichych uliczkach, gdzie historia dzieje się powoli, próbujemy od kilku już lat identyfikować i nazwać postawy, które ujawniają się przy okazji „dobrej zmiany” wśród naszych bliskich i znajomych i jej zwolenników zarazem. Było i jest ich niespodziewanie, choć dziwi to coraz mniej, sporo a rekrutują się głównie ze środowiska NZS UW, podziemia i pierwszych lat wolności. Trudno ocenić, których jest więcej, bo żyjemy w oddaleniu.

Ostatnio zwróciliśmy uwagę na widoczną wyraźnie ewolucję większości z tych postaw. Rzuciło nam się w oczy, że najpierw większość z nich kryła się z jawnym poparciem Kaczyńskiego, była ostrożna, ukryta za wieloma wątpliwościami i wydawało się, że główną motywacją głosowania „za” i wspierania PiS-u była niechęć do dotychczasowej elity III RP mimo tego, że wiele z nas do niej należało albo było bardzo jej blisko. Trochę tak, jakby Kaczyńskiemu przyznawali ograniczony „kredyt zaufania” ale głównie „nie lubili” Tuska, bo im „prywatnie” zalazł za skórę. Nacjonalistycznych, antyoświeceniowych i antydemokratycznych czy antysystemowych tendencji widać nie było.

Gdy była mowa o grożącym nam wyjściu z UE, bo Kaczyński nie zna, nie rozumie Europy i zasady Unii są sprzeczne z jego rozumieniem polityki prawie wszyscy stukali się w głowę i zarzekali – nie opowiadaj głupot, nie strasz pisem! Gdy mówiliśmy, że Kaczor „raz zdobytej władzy” nie odda w systemie demokratycznej sukcesji władz, bo taka jest logika jego działań odpowiadali, że PiS ma autentyczne szerokie poparcie a my jak zwykle nie rozumiemy „ludzi” i demokracja nie jest w ogóle zagrożona. Czasami uzupełniali to ogólnymi dywagacjami o „kryzysie liberalnej demokracji” i że władza to władza i taki jest świat.

Gdy mówiliśmy, że przejmują Trybunał i Sądy, bo Kaczor, chce robić wyłącznie to, co pozwoli jemu ludziom być bezkarnymi a jemu da nieograniczoną niczym władzę mówili, że sądy są niesprawne i były uzależnione od elit, bo sędziowie są elitą i Kaczor działa zgodnie z Konstytucją, bo tak dziurawą „myśmy” zrobili.

O sojuszu z Rydzykiem i Kościołem, że taka jest Polska, o TVPiS i Kurskim, że to pluralizm, o dzisiejszej opozycji, że była i jest głupia, niesprawna i myśli wyłącznie o sobie.

Dzisiaj, po pięciu latach w zasadzie nie mówią już nic. Odwracają głowy, nie poznają na ulicy. Jak przypadkiem spotka się kogoś z nich to traktują Ciebie, jak wroga. Mówią o pogodzie, jak do szpiega, spoglądają na boki, czy aby ktoś nie widzi, że rozmawiają nie z tym z kim trzeba…

Niektórzy robią kariery i stali się albo „talibami”, głośno i bez zmrużenia okiem powtarzają „objawione prawdy Kaczyńskiego” bez cienia krytycyzmu choć życiorysy w ogóle na to nie wskazywały albo co sprytniejsi dystansują się z lekka i „puszczają oczko” lub robią sobie selfie z kieliszkiem wina lub w łódce na spływie i o polityce ani mru mru. W większości, jak w różny sposób do nas dociera, odnoszą się do „byłych znajomych”, czyli do nas protekcjonalnie, jakby „z góry” zarzucając najpierw naiwność przechodzącą w irytującą ich naszą głupotę, wypominają z lubością i przy każdej okazji różne popełnione i niepopełnione grzechy i grzeszki. Sami nie tłumaczą się z niczego. O pieniądzach milczą jak grób. Nie pokazują ich, nie chełpią się. Pewnie robią to wśród „swoich”, bo ukryć tego nie sposób.

Co symptomatyczne, w większości zmienili zdanie o zamachu smoleńskim… Większość twierdzi, że był, gdy wcześniej mieli tylko ogólne zarzuty do Tuska, co do jakości polskiej reakcji na katastrofę. Zachowują się tak, jakby bali się, że doniesiemy na nich, że wątpią. Ale chyba nie to jest najważniejsze… Z kłamstwem smoleńskim, jak się wydaje, związana jest nierozłącznie teraz nieobecna lub tłumiona wcześniej oficjalna ideologia nacjonalistyczna. Kłamstwo smoleńskie oprócz samego kłamstwa wprowadziło do naszej rzeczywistości element irracjonalności, które stały się, jak widać, niestety dość skutecznym narzędziem socjotechnicznym używanym stale przez Kaczyńskiego. Chyba ta mieszanka kłamstwa i irracjonalizmu dla mas z pragmatyzmem i cynizmem nowej elity jest fundamentem dzisiejszej władzy Kaczyńskiego i składa się na mozaikę postaw jego ludzi i zwolenników.

U niektórych łączy się to z rzeczywistą lub „na pokaz” religijnością, bo wiedzą doskonale, że sojusz z instytucjonalnym kościołem, z którym jadą na tym samym wózku jest dla nich „być albo nie być” u władzy. Dla tego sojuszu i władzy gotowi są twierdzić, że Europa jest zgniła i a oni bez winy. Ci, którzy nie robią karier sprawiają wrażenie, że cieszą się, że innych są przerwane i na stare lata wystarczą im stare, tradycyjne nacjonalistyczne mity o „rozliczeniu innych/winnych i wielkiej Polsce”, tak jakby szukali w tym sensu życia.

Pewnie można ich podzielić na „cyników” i tych, którzy przeżyli „epifanię”. I jednych i drugich można wreszcie już zrozumieć. Racjonalizują swoje zachowania dopasowując je do okoliczności, które sami kreują. Nauczyli się żyć w „swoim” zamkniętym świecie, zakłamywać rzeczywistość, nie patrzeć za okno i śpią spokojnie. Dopasowali do tego swój język, zmieniają znaczenie słów, zmieniają swoją i innych historię.

Co innego na Kurpiach. Tam mówią, że 500+ razy 3 czy 4 pozwala im wreszcie żyć i pić swobodnie, bo żonie nie muszą dawać pieniędzy, które zarobią na lewo.